płk  Adam Lazarowicz 

laz_1.jpg

Urodzony 14 października 1902 roku w Berezownicy Małej k. Zbaraża na Podolu. Syn Franciszka i Wandy z d. Ojak.  W 1919 zgłosił się jako ochotnik do Wojska Polskiego. Wziął udział w walkach na Wołyniu. Ponownie zgłosił się ochotniczo do wojska w 1920 roku, został ranny w walkach pod Ostrołęką. Po uzyskaniu matury w 1921 roku, rozpoczął studia na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. W 1931 r. ukończył kurs podchorążych piechoty i został mianowany podporucznikiem WP. Awansowany w 1936 do stopnia porucznika. Zwolniony z czynnej służby na wskutek złego stanu zdrowia. Zamieszkał w Gumniskach k. Dębicy. W czasie kampanii wrześniowej dołączył do zgrupowania walczącego w rejonie Rawy Ruskiej. Po powrocie do Gumnisk pełnił obowiązki kierownika szkoły podstawowej. Rozpoczął działalność konspiracyjną w SZP. W konspiracji używał m.in. następujących pseudonimów: „Jadzik”, „Grot”, „Klamra”. W 1940 roku został komendantem Placówki Dębica, a następie komendantem Obwodu w grudniu 1940 r. Pod jego dowodzeniem Obwód „Deser” wyrósł do rangi najlepszego Obwodu w Inspektoracie Rzeszowskim za co otrzymał w nagrodę sztandar przechodni. W 1943 roku awansowany do stopnia kapitana, a rok później do stopnia majora (nominacje otrzymał w styczniu 1945 roku). W czerwcu 1944 r. awansowany na stanowisko I zastępcy inspektora w Inspektoracie Rejonowym w Rzeszowie. W czasie „Burzy” dowodził Obwodem Dębica, który w ramach 24 DP, miał odtwarzać 5. psk AK. Współdziałał z Armią Czerwoną dostarczając jej cennych informacji wywiadowczych dot. położenia i wiedzy nt. wojsk niemieckich. Za tą pomoc został odznaczony Orderem Czerwonej Gwiazdy. Dowodził oddziałami Zgrupowania „Rygla” w walce na Kałużówce 24 sierpnia 1944 r. Po wyjściu z lasów (prawdopodobnie na mocy uzgodnień Izabeli Kałużyńskiej z dowódcą niem. jednostki, płk. von Graafem) przebywał po zachodniej stronie frontu. Po przedostaniu się do Rzeszowa pełnił funkcje inspektora likwidowanego Inspektoratu AK Rzeszów. Następnie zaangażował się w działalność w strukturach Nie – DSZ – WiN. Pełnił m.in. funkcje inspektora Inspektoratu DSZ Rzeszów, kierownika Okręgu WiN Rzeszów, wiceprezesa Obszaru Południowego WiN, kierownika Okręgu WiN Wrocław i zastępcy prezesa IV Zarządu Głównego WiN. Aresztowany przez UB 5 grudnia 1947 przeszedł okrutne śledztwo w kazamatach UB. Funkcjonariusze komunistycznego aparatu bezpieczeństwa starali się nakłonić Lazarowicz do objęcia funkcji prezesa w V pozorowanym Zarządzie Głównym WiN, na co ten nie wyraził zgody. W dniu swoich 48 urodzin został skazany na karę śmierci. Zamordowany w dniu 1 marca 1951 roku w więzieniu przy Rakowieckiej na Mokotowie. Miejsce pochówku nieznane. W 2003 roku staraniem żołnierzy skupionych w Środowisku 5. psk AK ŚZŻAK, odsłonięto symboliczny nagrobek Adama Lazarowicza na cmentarzu wojskowym w Dębicy.


Zapisano